Onoono fakamahino ko e heigoa e haau a tau koloa kua lata ke moua
Kaeke ke tupu e taha mena fakalutukia, kua maeke ia koe ke apitia ke he loto kaina ke tolu e aho poke molea. Taute mo e iloa ko e heigoa e tau koloa ne kua manako mo e taute e taha palana ke hoko mo e mafola.
He lau pepa nei
He lotokaina
Liga kua fita e katoatoa e haau a tau mena kua manako a koe ki ai. Maeke ke toka kehekehe e tau koloa nei, ka e liga to fano fakamafiti a koe ke kumi e tau koloa nei he pouli tatago.
- Ko e tau vai ke lata mae tolu e aho poke molea — taute ke igatia oti mo e hiva e lita valavai. Lahi e vai nei mo inu pihia mae tau fakameaaga ke he tino kua lata.
- Tau menakai ne maeke ke leva e toka mo e nakai lata ke tunu foki (poke haha i ai e taha sitou kemu poke matakese papakiu) mo e tau kai ke lata mae tau mukemuke mo e tau manu fao.
- Pepa falavao mo e tau pakete palasitiki ke fakaaoga mo falevao ka ai fai.
- Tau afi-lima mo e taha pamata P2 poke N95 ne hao mitaki.
Kaeke kua lata ke fai kai pauaki a koe, fakaputu e tau kai nei haau he loto kaina ke lata mae tolu e aho. Pihia foki ke fai ke lata mae kato koloa uta. Kaeke kua lata ia koe ke hola kehe, to liga ai fai e tau fale fakamalu pauaki ke lata mae lekua tutupu fakalutukia he tau kai pehe nei.
Ua nimo to maeke foki a koe mo e haau a tau katofia ke fakafeheleaki e tau koloa fakaputu.
Ka leveki ni e koe a koe mo e haau a tau tagata he lotokaina, kua lagomatai atu foki ni a koe kia lautolu ne leveki ke he tau matematekelea ke fakaaoga ha lautolu a tau koloa aoga gahoa ke lagomatai aki e tau tagata ne kua lata tonu ki ai.
-
Ka tupu e taha lekua fakalutukia, to liga nakai fai valavai a koe. To liga ke nakai fai vai ka moua, poke kua malona e tau paipa vai mo e tokaaga he tau kiva fakavao. Liga kua lata ia koe ke fakaaoga e tau fale tote ne kua talaga ni kaeke ke fai lekua tupu fakalutukia.
Ke talaga e taha fale tote, fakaaoga e taha paelo mao mo e nakai maeke ke tage ne maeke foki ke utu ke 15 ke he 20 e lita vai. Fakatai pehe, fakaaoga e taha sini veve poke taha pakese vali maha. Kua lata he paelo haau ke fai pogoti mau mitakk ne uufi aki ke mau.
Kaeke ke tote e paelo haau, toka e taha apa ne fai pogoti mau ke tuku aki e tau kiva mai he pakese.
- Fakaalo aki e taha tagata palasitiki (ka maeke).
- Ligiligi poke fuifui fakatote aki e taha vala vai fakamea fale kua fa mahani ke fakaaoga (tuga e chlorine bleach) ki loto he paelo he tau magaaho oti ni ka fakaaoga. To tuku hifo he mena nei e namu kelea mo e tau moko. Kaeke ke nakai fai vai fakamea fale a koe, maeke ia koe ke fakaaoga e kelekele poke ha mena magomago ni.
- Tuku tumau aki e pogoti ka oti e fakaaoga.
- Ka oti e fakaaoga he fale tote, holoholo fakamitaki haau a tau lima mo e fakaaoga aki e moli mo e vai, poke fakaaoga e vai tamate moko (hand sanitiser).
- Kaeke ke puke e fale tote nei, mumuitua ke he hatakiaga he faahi malolo tino ke iloa ko e heigoa ke taute ke tiaki aki e tau fakavao nei.
To maeke foki e vai, pihia foki ke he tau vai inu, ke lauia kaeke kua fai mena tupu fakalutukia. Tuku fakalahi e vai ke he taha tokaaga malu ke lata mae tolu poke molea e aho. Kumikumi foki e tau puhala ke fakaputu aki e tau valavai
I loto he kato koloa uta
Taute e taha kato koloa uta mae tau tagata oti he haau a loto kaina. Kua lata e tau kato ke fai he tau mena nei:
- Tau sevae fanofano, tau menatui mafana, pauha mo e pulou
- Tau valavai mo e tau mena mo kaikai (manatu e tau mukemuke mo e tau manu fao foki)
- Tau vai tamate moko mae tau lima
- Tau kave fakamoui telefoni maeke ke uta fano
- Taha tupe
- Tau lagaki he tau laupepa mahuiga mo e tau fakamooliaga ko koe a ia ne lalafi ki ai e tau ata
Manatu e tau vai tului neke manako a koe mo e toka e kato first aid, moli kasa, letio mo e tau maka kasa he taha mena ne maeke ia koe ke tataki mai fakamafiti.
Kaeke kua lata ke fai kai pauaki a koe, tuku foki e tau kai nei he haau a kato koloa uta.
I loto he peleoafi
Palana ki mua ko e heigoa haau ka taute kaeke ko koe ne haha ki loto he haau a motoka he magaaho ka tupu e taha mena fakalutukia. Ko e vai puke, afa kiona poke taha lekua lahi ke he puhalatu ne maeke ke apitia a koe i loto he haau a peleoafi ke fai magaaho.
Toka e tau koloa mahuiga ke maeke ia koe ke foli ke moua e moui i loto he haau a peleoafi. Kaeke kua fakaholo a koe he vaha makalili lahi, lalafi ki ai e:
- taha pulasi
- taha tuo
- tau filifili hui motoka
- tau halu aisa mae tau matahio
- tau menatui mafana.
Tuku ki loto he haau a peleoafi e taha pea tevae, taha peleue malu mitaki, tau tegavai mahuiga, tau mena kaikai, tau valavai, taha kave mo fakamoui aki e hila he telefoni mo e taha kasa.
Fakatumau ke iloa e tau fuafua matagi mo e tau talahauaga ke lata mae tau puhalatu he magaaho ka amanaki a koe ke tukufenoga.
Fakatumau ke iloa e tau talahauaga foou hagaao ke he tau matagi mai he MetService.
Palana e haau a hala ke fano ai mo e fakaaoga ke he tau vala tala ne moua ha ko e tau peleo afi ne holo ke he magaaho tonu ia ka moua mai he poko kupega hila Waka Kotahi.
He fale gahua
Fakaputu e tau koloa fakaaoga ke he fale gahua mo e lalafi ki ai e tau tevae malolo, taha pauha malu mitaki, taha kasa, tau mena mo kaikai mo e tau vala vai. Matutaki mo lautolu ne nonofo he matakavi taha mo e maeke ke gahuahua auloa ke hoko ke he loto kaina ka tupu e taha mena fakalutukia.
Kumikumi ke iloa ko e teuteu fefe e haau a gahuaaga ke mau
Tauteute ke mau haau a lotokaina
Ko koe ni ke iloa tonu ko e iloa he haau a magafaoa e tau mena ke taute mo e katoatoa e koloa kua lata ke fai ke o atu mo e mafola. Muitua ke he tau fakatokaaga mukamuka nei ke moua e tuaga mitaki mae haau a lotokaina.
